Vitamin E là một loại vitamin không tan trong nước, mà lại tan trong dầu. Đặc tính này khiến cho vitamin E có thể chịu được nhiệt độ cao mà không bị hủy. Tuy nhiên, vitamin E lại bị phân hủy nhanh chóng khi tiếp xúc với tia tử ngoại.
Vitamin E gồm hai nhóm chính là Tocopherol và Tocotrienol, trong đó nhóm Tocopherol có vai trò quan trọng hơn. Alpha Tocopherol là chất có hoạt tính mạnh nhất trong các loại Vitamin E và cũng là loại được phân bổ rộng rãi nhất trong các thực phẩm tự nhiên.
Cơ thể của chúng ta không chỉ hấp thu được vitamin E từ thực phẩm tự nhiên mà còn từ những sản phẩm nhân tạo. Tuy nhiên, vitamin E tự nhiên lại có hoạt tính sinh học mạnh mẽ hơn và có nhiều tác dụng tốt hơn.
Trong thực phẩm, vitamin E có nhiều ở các loại như đậu tương, giá đỗ, vừng, lạc, mầm lúa mạch, và hạt hướng dương.
Tác Dụng Tuyệt Vời Của Vitamin E
Dưỡng Ẩm Cho Da
Vitamin E có khả năng dưỡng ẩm cho làn da, đặc biệt là vùng mắt và môi – hai vùng da nhạy cảm nhất và cải thiện rõ rệt với những nếp nhăn. Chính vì lẽ đó, hầu hết các sản phẩm chăm sóc da đều chứa vitamin E, và điều này đã được kiểm chứng bởi các nhà nghiên cứu.
Bảo Vệ Da Khỏi Tia UV
Tiếp xúc với tia cực tím (UV) trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến làn da và có thể gây ung thư da. Vitamin E có khả năng ngăn chặn tia UV rất tốt và hiệu quả. Mặc dù không thể thay thế hoàn toàn kem chống nắng, việc thoa kem chứa thành phần vitamin E cao trước khi ra nắng sẽ giúp da giữ ẩm tốt. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ thích hợp cho những bạn có da mặt khô hoặc da lão hóa. Đối với làn da nhờn, việc bôi vitamin E lên mặt có thể gây mụn.
Dưỡng Tóc
Với khả năng giữ ẩm cao, vitamin E đã trở thành thành phần không thể thiếu trong dầu gội, dưỡng tóc và mặt nạ. Với đặc tính kỳ diệu này, vitamin E rất hữu hiệu trong việc nuôi dưỡng và phục hồi tóc bị hư hỏng, cũng như chống khô da đầu và rụng tóc.
Phòng Ngừa Bệnh Tim Mạch
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ đủ vitamin E giúp giảm nguy cơ đau tim và mắc bệnh tim mạch nói chung. Điều này cho thấy tầm quan trọng của vitamin E trong việc duy trì một hệ tim mạch khỏe mạnh.
Tốt Cho Não Bộ
Các nhà khoa học đã chứng minh rằng vitamin E – dưới bất kỳ hình thức nào – đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe của não. Bổ sung đủ lượng vitamin E sẽ giúp giảm nguy cơ suy giảm trí tuệ và suy giảm nhận thức.
Tế Bào Máu
Tác dụng quan trọng khác của vitamin E là ảnh hưởng đối với các tế bào máu. Chức năng chống oxy hóa của vitamin E giúp cơ thể sản xuất các tế bào máu đỏ mới và làm cho quá trình này diễn ra trôi chảy. Các tế bào máu đỏ có nhiệm vụ cung cấp oxy cho cơ thể. Khi các mô có đủ oxy, chúng hoạt động tốt hơn và sức khỏe tổng thể cũng trở nên tốt hơn.
Hậu Quả Của Thiếu Vitamin E
Thiếu vitamin E sẽ gây ra các biểu hiện về thần kinh và cơ như giảm phản xạ, dáng đi bất thường, liệt cơ mắt, bệnh võng mạc, thoái hóa sợi trục thần kinh. Ngoài ra, thiếu vitamin E còn dẫn đến suy giảm sức đề kháng và dễ mắc nhiều loại bệnh tim mạch, nội tiết, da,…
Hậu Quả Của Thừa Vitamin E
Nếu sử dụng vitamin E liều cao một cách thường xuyên (trên 400 IU/ngày) sẽ thúc đẩy các tổn hại do quá trình oxy hóa và khống chế các tác nhân chống lão hóa khác, biểu hiện là tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, suy nhược. Sử dụng liều cao kéo dài cũng sẽ làm cạn kho dự trữ vitamin A, ức chế hấp thu và ức chế tác dụng Vitamin K.
Ở nam giới, sử dụng thừa vitamin E (dược phẩm) có thể gia tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Nhu Cầu Vitamin E Của Cơ Thể
Nhu cầu vitamin E của cơ thể phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Dưới đây là một số chỉ số khuyến nghị nhu cầu vitamin E hàng ngày và giới hạn an toàn:
- Từ 1 tới 3 tuổi: 6 mg/ngày (~ 9 IU/ngày).
- Từ 4 tới 8 tuổi: 7 mg/ngày (~ 10,4 IU/ngày).
- Từ 9 tới 13 tuổi: 11 mg/ngày (~ 16,4 IU/ngày).
- Từ 14 tuổi trở lên: 15 mg/ngày (~ 22,4 IU/ngày).
- Phụ nữ có thai: 15 mg/ngày (~ 22,4 IU/ngày).
- Phụ nữ đang cho con bú: 19 mg/ngày (~ 28,5 IU/ngày).
Do vitamin E có nhiều trong các thực phẩm thông thường, nên khi chế độ ăn hợp lý và đa dạng các thực phẩm, cơ thể sẽ được cung cấp đủ vitamin E mà không cần bổ sung thêm các chế phẩm hoặc thực phẩm chức năng.
Khi Nào Nên Bổ Sung Vitamin E?
Thực phẩm chức năng, thuốc vitamin E chỉ nên dùng để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa cho những trường hợp có nguy cơ cao thiếu vitamin E như:
- Những người có chế độ ăn rất thiếu vitamin E.
- Trẻ sơ sinh thiếu tháng nhẹ cân.
- Trẻ em bị xơ nang tuyến tụy hoặc kém hấp thu mỡ do teo đường dẫn mật hoặc thiếu betalipoprotein huyết.
Vitamin E còn được sử dụng trong một số trường hợp như sẩy thai tái diễn, vô sinh, nhiễm độc thai nghén, xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành,… Tuy nhiên, các chỉ định này chưa có bằng chứng nghiên cứu lâm sàng vững chắc. Vì vậy, trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sỹ.
Cách Sử Dụng Vitamin E
Sử dụng vitamin E từ thực phẩm vẫn là ưu tiên hàng đầu. Vitamin E tan trong dầu, vì vậy để hấp thu được vitamin E, cơ thể cần phải có chế độ ăn đủ dầu mỡ. Nếu ăn các thực phẩm giàu vitamin E mà chế độ ăn không có chút dầu mỡ nào, lượng vitamin E được hấp thu sẽ rất kém.
Ngoài thực phẩm, những người mắc các bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, suy thận, viêm da mãn tính, tự miễn,… có thể dùng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin E hàng ngày, nhưng liều không quá 400 IU/ngày. Thực phẩm chức năng nên được sử dụng theo chu kỳ, 1-2 tháng sử dụng, sau đó nghỉ một thời gian trước khi tiếp tục sử dụng.
Phụ nữ sau 30 tuổi có da khô và chế độ ăn không đủ vitamin E cũng có thể bổ sung bằng viên uống vitamin E, nhưng cũng không được sử dụng liên tục. Viên uống vitamin E nên được sử dụng trong 1-2 tháng, sau đó nghỉ một thời gian trước khi tiếp tục sử dụng.
Đối với người có da khô và da lão hóa, có thể bôi trực tiếp vitamin E để hạn chế tác động của tia UV. Tuy nhiên, đối với người có da nhờn, không nên bôi vitamin E lên da vì có thể gây mụn.
Những Thực Phẩm Bổ Sung Vitamin E
Bổ sung vitamin E thông qua chế độ ăn hàng ngày sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và có làn da đẹp. Dưới đây là một số loại thực phẩm giàu vitamin E mà bạn nên biết:
- Hạt hướng dương: Một trong những thực phẩm giàu vitamin E nhất. Trong 100 gram hạt hướng dương chứa đến 35,17 mg vitamin E.
- Hạnh nhân: Trong 100 gram hạnh nhân chứa 25,63 mg vitamin E.
- Đậu phộng: Đậu phộng là một nguồn cung cấp vitamin E dồi dào và chất béo lành mạnh.
- Bơ: Trong 100g bơ có chứa khoảng 2,07 mg vitamin E. Bơ cũng giàu chất xơ và tốt cho hệ tiêu hóa.
- Cải bó xôi: Loại rau này là một thực phẩm giàu vitamin E và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng khác.
- Bí đỏ: Có khoảng 1,29 mg vitamin E trong 100g bí đỏ. Bí đỏ cũng chứa nhiều nước và ít calorie.
- Măng tây: Là một thực phẩm rất được ưa chuộng. Măng tây chứa nhiều vitamin và khoáng chất cùng với chất xơ, protein, và các loại vitamin khác.
- Bông cải xanh: Là một thực phẩm giàu vitamin và chất xơ. Bông cải xanh còn giúp giảm cholesterol xấu và thanh lọc cơ thể.
- Cá: Cá không chỉ là nguồn cung cấp vitamin E, mà còn chứa axit béo omega 3 tốt cho tim mạch và trí não. Các loại cá giàu vitamin E bao gồm: cá hồi, cá trích, và cá tuyết.
Một Số Lưu Ý Khi Bổ Sung Vitamin E
Mặc dù vitamin E có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó sẽ gây tác dụng phụ nếu dùng quá liều. Dưới đây là một số lưu ý khi bổ sung vitamin E:
- Không lạm dụng vitamin E.
- Không bổ sung vitamin E liên tục, khi dùng khoảng 1-2 tháng thì nên ngừng lại 1 thời gian rồi sau đó tiếp tục dùng.
- Đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng hoặc sử dụng theo hướng dẫn của bác sỹ.
- Vitamin E dạng bôi chỉ nên sử dụng với những người có da khô hoặc da lão hóa. Nếu bôi vitamin E lên da nhờn, có thể gây mụn.
Kết Luận
Vitamin E mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho làn da và sức khỏe nếu được bổ sung đúng liều lượng và đúng cách. Tuy nhiên, việc thiếu hoặc thừa vitamin E có thể gây ra những tác động tiêu cực. Để tránh những tình huống không mong muốn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể hơn.
